- پزشک برتر
- سه شنبه ۲۲ مرداد ۹۸
- ۱۰:۱۴
- ۰ نظر
عوارض دارویی وراپامیل
(به انگلیسی:Verapamil)وراپامیل
رده درمانی:بلوک کننده کانال کلسیم
اشکال دارویی:قرص و آمپول
نام تجارتی :ورتب SR
verapamil Ø Ùراپا٠ÛÙ
وارپامیل برای کنترل پرفشاری خون ، آنژین صدری (درد قلبی قفسه سینه )، و بی نظمی ضربان قلب و نیز جلوگیری از سردرد میگرنی تجویز می شود. پزشکتان ممکن است به دلایل دیگری نیز برایتان وراپامیل تجویز کند. این دارو در بدن از طریق جلوگیری از ورود کلسیم به داخل سلول ها عمل می کند؛ به همین علت است که آن را مسدودکننده کانال کلسیمی می نامند.
این خاصیت مسدودکنندگی باعث می شود مقدار کلسیم در سلول های عروق خونی و قلب کاهش یابد و به دنبالش ضربان قلب کندتر و عروق خونی گشادتر شوند. که در نتیجه فشارخون پایین می آید، جریان خون افزایش می یابد، و از بارکاری قلب نیز کاسته می شود.
verapamil
نحوه مصرف وراپامیل
مصرف برحسب اندیکاسیون:
– آنژین مزمن پایدار، پرینزمتال و موارد پرخطر آنژین پایدار
– آریتمی های قلبی ( کنترل پاسخ بطنی در فلوتر و فیبریلاسیون دهلیزی وکنترل PSVT )
– مصارف جانبی:پروفیلاکسی سردرد میگرنی – پروفیلاکســی سـردرد خوشه ای – آسـم وابسـته بـه فـعالیت کـاردیومیوپاتی هـیپرتروفیک – درمـان جایگزین مـانیا- کرامپ شبانه پا – جلوگیری از پـیشرفت ایسکـمی در انفارکتوس میوکارد مصرف همزمان با سیکلوسپورین در پیوندکلیه – تاکی کاردی سینوسی و PAC علامت دار.
موارد و مقدار مصرف
الف) کنترل آنژین متغیر یا پرینزمتال، آنژین صدری ناپایدار و پایدار مزمن.
بزرگسالان:ابتدا مقدار 80 میلی گرم هر 8-6 ساعت از راه خوراکی مصرف می شود. مقدار مصرف را می توان در فواصل هفتگی افزایش داد. بعضی از بیماران ممکن است تا مقدار mg/day 480 از دارو احتیاج داشته باشند.
ب) تاکی آریتمی های فوق بطنی.
بزرگسالان:مقدار mg/kg 0.15-0.075 (10-5 میلی گرم) طی دو دقیقه تزریق وریدی می شود. در صورت عدم پاسخ، مقدار 10 میلی گرم دیگر (mg/kg 0.15)، 30-15 دقیقه بعد از نوبت اول، تزریق می شود.
کودکان 15-1 ساله:مقدار mg/kg 0.1-0.3 (5-2 میلی گرم) طی دو دقیقه به صورت مقدار مصرف سرشار تزریق وریدی می شود. مقدار مصرف نباید بیش از پنج میلی گرم باشد. در صورت عدم پاسخ، می توان مقدار مصرف را طی 30 دقیقه تکرار کرد (مقدار تام مصرف نباید از 10 میلی گرم تجاوز کند).
کودکان کوچک تر از یک سال:مقدار mg/kg 0.1-0.2 (2-0.75 میلی گرم) طی دو دقیقه، به صورت مقدار مصرف سرشار، تزریق وریدی می شود. در صورت عدم پاسخ، می توان مقدار مصرف را طی 30 دقیقه تکرار کرد.
پ) جلوگیری از عود تاکیکاردی گهگیر فوق بطنی (PSVT).
بزرگسالان:از راه خوراکی، مقدار mg/day 480-240 در 4-3 مقدار منقسم مصرف می شود.
ت) کنترل ضربانات بطنی در بیماران دیژیتالیزه مبتلا به فلوتر و یا فیبریلاسیون دهلیزی مزمن.
بزرگسالان:از راه خوراکی، مقدار mg/day 320-240 در 4-3 مقدار منقسم مصرف می شود.
ث) زیادی فشار خون.
بزرگسالان:در شروع درمان، معمولاً 80 میلی گرم سه بار در روز مصرف می شود. مقدار مصرف را می توان در فواصل هفتگی افزایش داد. دوز اولیه از فرآورده های آهسته رهش 120 الی 240 میلی گرم در روز از کپسول یا قرص آهسته رهش صبح ها است. دوز را بر حسب اثربخشی می توان هر روز 120 میلی گرم افزایش داد. حداکثر دوز در این حالت 480 میلی گرم در روز است.
چگونگی مصرف
مهم است که هر روز دارویتان را سر ساعت معینی مصرف کنید. انواع طولانی اثر وارپامیل معمولاً روزی یک بار مصرف می شوند. معمولاً بهتر است دارو ناشتا خورده شود تا بعداً فراموش نشود. اگر روزی چند نوبت وارپامیل مصرف می کنید باید تلاش کنید، هیچ نوبتی فراموش نشود.
اکثر انواع وارپامیل را می توان با یا بدون غذا مصرف کرد، بجز دو نوع خاص (کالان طولانی رهش و ایزوپتین طولانی رهش ) که معده را ناراحت می کنند و باید با غذاخورده شوند. هرروز پیش از خوردن وراپامیل ، نبض تان را یک دقیقه بشمارید (اگر این کار را بلد نیستید از یک پزشک یا پرستار بخواهید به شما آموزش دهد). اگر نبضتان 50 یا کمتر بود. پیش از خوردن وارپامیل آن روز با پزشکتان مشورت کنید.
هیچ گاه بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. از دستورات به دقت پیروی کنید.
اگر یک نوبت را فراموش کردید، اگر بیش از 8 ساعت تا نوبت بعدی مانده بود، به مجردی که آن را به یاد آوردید مصرف کنید. در غیر این صورت نوبت فراموش شده را رها کرده ، به برنامه دارویی معمولتان باز گردید.
در مواردی که بیش از یک نوبت در روز وارپامیل می خورید اگر تقریباً موقع نوبت بعدی رسیده بود، نوبت فراموش شده را رها کنید. مقدار دارو را دوبرابر نکنید و بدون مشورت با پزشکتان آن را قطع نکنید. پیش از قطع وارپامیل مقدارش باید به تدریج کاهش یابد.
در اکثر مواردی که وراپامیل تجویز می شود، بیماری را کنترل می کند نه درمان . بنابراین ممکن است لازم باشد آن را سال ها یا تا پایان عمر مصرف کنید، حتی اگر احساس بهبودی داشته باشید.
استفاده بلند مدت:
مشکلی نیست. آزمایش منظم فاکتورهای خونی در طی درمان لازم است
مکانیسم اثر
در طی دپولاریزاسیون قلبی ورود یون کلسیم را به داخل غشاء سلولی، مهار می کند و باعث شل شدن عضله صاف دیواره عروق کرونری و اتساع شریان های کرونری می گردد. این دارو میزان هدایت را در گره های سنوسی دهلیزی و دهلیزی بطنی کاهش می دهد و باعث اتساع شریان های محیطی می شود.
فارماکوکینتیک وراپامیل
بیش از 90 درصد دارو از راه خوراکی جذب می شود. به دلیل متابولیسم عبور اول از کبد، فراهمی زیستی آن 35-20 درصد است. پیوند این دارو با پروتئین حدود 90 درصد است نیمه عمر این دارو از راه خوراکی پس از مصرف مقدار واحد 4/7-8/2 ساعت و برای مقادیر تکراری 12-5/4 ساعت است. نیمه عمر وراپامیل در تزریق وریدی دو مرحله ای است که در مرحله کوتاه تر حدود 4 دقیقه و در مرحله طولانی تر 5-2 ساعت است. اثر وراپامیل از راه خوراکی پس از 2 ساعت است و اثر ضدآریتمی آن از راه وریدی پس 15-1 دقیقه شروع می شود. اثر همودینامیک دارو نیز از راه وریدی پس از 5-3 دقیقه شروع می شود. زمان لازم برای رسیدن به اوج اثر از راه خوراکی 90-30 دقیقه و از راه تزریقی 5-3 پس از خاتمه تزریق است. طول اثر دارو از راه خوراکی 10-8 ساعت و طول اثر ضد آریتمی و همودینامیک به ترتیب حدود 2 ساعت و 20-10 دقیقه پس از تزریق وریدی است. وراپامیل از راه کلیه به میزان 70 دقیقه درصد به صورت متابولیت طی 5 روز دفع می شود.
قبل از مصرف این دارو در موارد زیر با پزشک خود مشورت نمائید:
وجود هر گونه حساسیت به وراپامیل ، داروهای دیگر مانند دیلتیازم ، نیفدیپین ، مواد دیگری از قبیل غذاها ، مواد محافظ و رنگها .
در صورت حاملگی و شیردهی.
به منظور پرهیز از نارسازگاری دارویی ، در صورت استفاده از هر نوع داروی دیگر پزشک معالج خود را مطلع سازید .
در صورت ابتلاء به هر نوع بیماری بخصوص بیماریهای کبدی و کلیوی .
قبل از مصرف هر نوع داروی جدید چه با نسخه یا بدون نسخه و یا بوجود آمدن هر نوع مساله تازه بهنگام استفاده از این دارو پزشک معالج خود را مطلع سازید.
دارو را طبق دستور پزشک و در فواصل زمانی منظم میل کنید . دوره درمان را کامل کرده و دارو را بیش از مقدار تجویز شده مصرف نکنید . در صورتیکه یک نوبت از مصرف دارو را فراموش کردید به محض به یاد آوردن آنرا میل کنید ، ولی اگر تقریبا” زمان مصرف بعدی فرا رسیده باشد ، از مصرف آن خودداری کرده و مقدار مصرف بعدی را نیز دو برابر نکنید .
مصرف دارو را حتی اگر احساس بهبودی می کنید ادامه دهید . پیش از قطع مصرف این دارو به پزشک مراجعه کنید ، ممکن است کاهش تدریجی مقدار مصرف بعدی را نیز دو برابر نکنید .
مصرف دارو را حتی اگر احساس بهبودی می کنید ادامه دهید . پیش از قطع مصرف این دارو به پزشک مراجعه کنید ، ممکن است کاهش تدریجی مقدار مصرف دارو لازم باشد .
در صورت بروز تورم یا خونریزی از لثه با پزشک خود مشورت نمائید . ضربان نبض خود را به طور مرتب کنترل نمائید ، در صورتیکه به تعداد کمتر از 50 بار در دقیقه رسیده باشد با پزشک خود مشورت نمائید .
مصرف این دارو افزایش فشار خون را درمان نمی کند ، بلکه آن را کنترل می نماید ، از این رو مصرف این دارو ممکن است تا آخر عمر ضروری باشد ، کاهش دفعات بروز درد قفسه سینه ممکن است بیمار را تشویق به فعالیت بیش از حد کند ، لذا در مورد اندازه و حدود تمرینات بدنی با پزشک مشورت نمائید .
موارد منع مصرف و احتیاط:
منع مصرف:
در صورت وجود حساسیت ، سندرم سینوس بیمار یا بلوک AV درجه ٢ یا ٣ ( به جز در صورت وجود ضربان ساز مصنوعی ) ، اختلال شدید در عملکرد بطن چپ ، شوک کاردیوژنیک ، فیبریلاسیون یا فلوتر دهلیزی ، وجود سندرم سرپایی پس فرعی ، نارسایی قلبی شدید ( مگر در نتیجه مصرف وراپامیل قبلی ) یا هیپوتانسیون شدید، وراپامیل تزریقی در مبتلایان به تاکی کاردی بطنی یا دریافت کنندگان بتا بلاکر .IV تزریق IV همزمان پروپرانولول و وراپامیل ، شیردهی
احتیاط:
در دوران بارداری ، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک ، سندرم سیک سینوس
مصرف وراپامیل در بارداری
FDA طبقه بندی:C.
مصرف وراپامیل در دوران شیردهی
وراپامیل در شیر ترشح می شود. برای جلوگیری از احتمال بروز عوارض جانبی در شیرخواران، باید شیردهی در طی مصرف دارو قطع شود.
مصرف در سالمندان:
بیماران سالخورده ممکن است به مقادیر کمتر دارو احتیاج داشته باشند. برای به حداقل رساندن خطر بروز عوارض جانبی در این
بیماران، تزریق وریدی این دارو باید حداقل طی سه دقیقه انجام شود.
مصرف در کودکان:
در حال حاضر برای درمان تاکی آریتمی فوق بطنی در کودکان، فقط از تزریق وریدی وراپامیل استفاده شود.
تداخل های دارویی
خطربروزبرادی کاردی و انسداددهلیزی –بطنی وضعف عضله قلب ناشی ازمصرف آمیودارون بامصرف همزمان وراپامیل افزایش
می یابد.افزایش خطربروزضعف عضله قلب وآسیستول درصورت مصرف همزمان این داروبادیسوپیرامیدوجوددارد.افزایش غلظت پلاسمایی کینیدین (وکاهش شدیدفشارخون )ودیگوکسین (انسداددهلیزی –بطنی وبرادی کاردی )درصورت مصرف همزمان وراپامیل ممکن است بروزکند.اثرکاربامازپین وتئوفیلین بامصرف همزمان باوراپامیل ،افزایش می یابد.اثروراپامیل درمصرف همزمان بافنوباربیتال وفنی توئین کاهش می یابد.آسیستول ،کاهش شدیدفشارخون ونارسایی قلبی درصورت مصرف توام باداروهای مسدودکننده گیرنده های بتا-آدرنرژیک بروزمی نماید.ریفامپین ممکن است فراهمی زیستی وراپامیل آمیدیاکینیدین همراه باداروهای مسدودکننده اثرات کلسیمی بایداحتیاط نمود،زیراهردوگروه ازداروهادارای اثرات اینوتروپیک مثبت هستند.درصورت مصرف همزمان داروهای کاهنده فشارخون ممکن است تشدیدشود.
عوارض جانبی
یبوست ،تهوع استفراغ ،برافروختگی وسردرد،سرگیجه -کسالت خیزمچ پاوبندرت عیب برگشت پذیرکارکبد،واکنش های آلرژیک،ژینکوماستی وهیپرپلازی لثه بامصرف این داروگزارش شده است .پس ازتزریق وریدی ،کاهش فشارخون ،برادی کاردی ،انسدادقلبی وآسیستول نیزمشاهده شده است .
مسمومیت و درمان :
تظاهرات بالینی:عمدتاً عبارت اند از تشدید عوارض جانبی ، مانند بلوک قلبی، آسیستول، کمی فشار خون (که از وخیم ترین عوارض جانبی هستند و احتیاج به توجه فوری دارند).
درمان:ممکن است به تزریق وریدی ایزوپروترنول، نوراپی نفرین، اپی نفرین، آتروپین، یاگلوکونات کلسیم با مقادیر معمول نیاز باشد. از تأمین کافی آب بدن بیمار باید اطمینان حاصل شود.
در بیماران مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک، برای حفظ فشار خون باید از داروهای آلفا آدرنرژیک، از جمله فنیل افرین استفاده شود (باید از مصرف ایزوپروترنول و نوراپی نفرین اجتناب شود). داروهای اینوتروپیک ، از جمله دوبوتامین و دوپامین، ممکن است در صورت لزوم استفاده شوند.
در صورت بروز اختلال های شدید هدایتی، مانند بلوک قلبی و آسیستول همراه با کمی فشار خون که به درمان دارویی پاسخ نمی دهد، باید بلافاصله دستگاه ضربان ساز مصنوعی قلب گذاشته شود و همراه با آن احیای قلبی- ریوی شروع گردد.
در بیماران مبتلا به سندرم W-P-W یا L-G-L، ضربان سریع بطن ناشی از هدایت رو به جلو از راه فرعی (که از لحاظ همودینامیک قابل ملاحظه باشد) را می توان توسط الکتروشوک قلبی به ریتم عادی تبدیل کرد. لیدوکائین و یا پروکائین آمید ممکن است به عنوان داروهای کمکی مصرف شوند.
ملاحظات اختصاصی
1- در صورت تجویز وراپامیل در بیمارانی که کاربامازپین مصرف می کنند، ممکن است کاهش مقدار مصرف کابامازپین تا حد 50-40 درصد ضروری باشد. بیمار از نظر بروز علائم مسمومیت به طور دقیق پیگیری شود.
2- مقدار مصرف در عیب کار کلیه یا کبد باید کاهش یابد.
3- در صورت تزریق وریدی وراپامیل، EKG بیمار به طور مداوم پیگیری شود.
4- در صورت تجویز وراپامیل در بیمارانی که دیگوکسین مصرف می کنند، مقدار دیگوکسین حدود 50 درصد کاهش یابد و متعاقب آن غلظت سرمی دیگوکسین کنترل شود.
5- در صورت درمان همزمان و طولانی مدت وراپامیل و دیگوکسین، EKG بیمار به طور دوره ای پیگیری شود تا بلوک دهلیزی - بطنی و برادیکاردی مشخص شود، زیرا این داروها احتمالاً اثرات اضافی بر روی گره دهلیزی - بطنی دارند.
6- آزمون های عملکرد کبد به طور دوره ای انجام شود.
7- بیماران مبتلا به نارسایی شدیداً مخاطره آمیز قلب و آنهایی که داروهای مسدودکننده گیرنده بتا مصرف می کنند، به مقدار کمتری از وراپامیل احتیاج دارند. وضعیت این بیماران به طور دقیق پیگیری شود.
8- مصرف دیسوپیرامید 48 ساعت قبل از شروع درمان با وراپامیل قطع گردد و نباید تا 24 ساعت بعد از قطع مصرف وراپامیل مصرف آن شروع شود.
وراپامیل
عوارض و خطرات وراپامیل
توصیه های دارویی وراپامیل
1- مصرف این دارو حتی در صورت احساس بهبودی باید ادامه یابد.
2- این دارو افزایش فشار خون را درمان نمی کند، بلکه آن را کنترل می نماید. از این رو مصرف این دارو ممکن است تا آخر عمر ضروری باشد.
3- کاهش دفعات بروز درد قفسه سینه ممکن است بیمار را تشویق به فعالیت بیش از حد کند. بنابراین، در مورد میزان تمرینات بدنی باید با پزشک مشورت شود.
4- از مصرف سایر داروها، به خصوص داروهای مقلد سمپاتیک که نیاز به نسخه ندارند، باید خودداری شود.
5- نبض بیمار باید کنترل شود و در صورتی که کمتر از 50 بار در دقیقه بشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
6- در صورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، به محض به یاد آوردن، آن نوبت باید مصرف شود،مگر این که تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد، در این صورت، مقدار مصرف بعدی نباید دوبرابر گردد.
ملاحظات پرستاری:
توصیه ها:
ـ محلول رقیق نشده از طریق لوله Y مانند یا شیر سه شاخ و در مدت دو دقیقه داده شود. این زمان در مورد سالمندان در مدت سه دقیقه داده می شود.
ـ دارو را قبل از غذا، هنگام خواب و به فرم پیوسته رهش داده شود.
ارزیابی بالینی:
پاسخ درمانی:کاهش درد آنژین، کاهش فشارخون، دیس ریتمی.
وضعیت قلبی:فشارخون، ضربان، تنفس، فواصل (QT, QRS, PR) و ECG.
آموزش به بیمار و خانواده:
ـ چگونگی اندازه گیری نبض را قبل از مصرف دارو به بیمار آموزش دهید بیمار باید تغییرات را ثبت کند یا به صورت نمودار نزد خود نگه دارد.
ـ تا هنگام تثبیت سطح دارو، بیمار باید از فعالیت های مخاطره آمیز خودداری کند. گیجی یک مشکل طولانی مدت نیست.
ـ بیمار باید مصرف کافئین را محدود نماید.
ـ بیمار باید از مصرف داروهای بدون نسخه خودداری کند مگر اینکه زیر نظر مستقیم پزشک باشد.
ـ تمام جوانب رژیم طبی مریض مثل:تغذیه، ورزش، کاهش استرس و دارو درمانی را مورد تأکید قرار دهید.
تداخل با تست های آزمایشگاهی:
افزایش:تست های عملکرد کبدی.
درمان مصرف بیش از حد دارو:دفیبریلاسیون، آتروپین برای کمبود دهلیزی بطنی، داروهای منقبض کننده عروق برای مواقع افت فشارخون.
منبع:دکتر وب